Acuut respiratoir distress-syndroom (ARDS) is een levensbedreigende aandoening gekarakteriseerd door acute inflammatoire longbeschadiging, met een geschatte mortaliteit van 40%. In de literatuur wordt aangetoond dat mechanische beademing in buikligging bij patiënten met matige tot ernstige ARDS, gedurende minimaal 12-16 opeenvolgende uren, de oxygenatie en overleving kan verbeteren. Ondanks de voordelen van buikligging voor deze patiëntenpopulatie, zijn er aanzienlijke nadelige effecten, waaronder een verhoogd risico op decubitus. De etiologie van decubitus is goed gedocumenteerd door Gefen et al. waarbij langdurige mechanische druk leidt tot ischemie en weefselbeschadiging, wat resulteert in de vorming van decubitus. In een meta-analyse werd de cumulatieve incidentie van decubitus bij 15.979 beademde volwassenen in buikligging geschat tussen 25,7% en 48,5%. Decubitus heeft aanzienlijke klinische en economische implicaties, aangezien het de duur van ziekenhuisopnames verlengt, zorgkosten verhoogt en de werklast voor zorgverleners vergroot. Bovendien heeft decubitus een negatieve invloed op de kwaliteit van leven van patiënten. Derhalve speelt educatie een cruciale rol in het optimaliseren van de positionering en het behoud van buikligging, waarbij tegelijkertijd het risico op huidbeschadiging geminimaliseerd wordt. Het adequaat (her)positioneren van de patiënt vereist een goed gecoördineerde aanpak door het multidisciplinaire team, ondersteund door richtlijnen en educatieve middelen.

Het "PRONEtect"-project richt zich op "PRONE positioning" (buikligging) en "proTECTion" (bescherming) van de huid. Binnen dit project werd een multi-methodologische aanpak gehanteerd met het gebruik van zowel kwantitatieve als kwalitatieve methoden:

1. een uitgebreide review en gap-analyse van internationale richtlijnen: In 2020 en 2021 werd een uitgebreide analyse uitgevoerd van educatieve materialen en klinische richtlijnen over maatregelen ter preventie van huidschade bij kritiek zieke patiënten in buikligging.

2. semigestructureerde interviews, internationale expertconsultaties en inhoudsvalidatie: Tussen februari en augustus 2022 werden 20 zorgverleners, wondzorgspecialisten en docenten in België en Zweden geïnterviewd om inzicht te krijgen in hun leerbehoeften op het gebied van buikligging en huidbescherming

3. een multicenter, niet-geblindeerde, parallelle non-inferiority studie met gelijke randomisatie (1:1): In 2022 werd een effectiviteitsstudie uitgevoerd om de impact van de PRONEtect Education Hub te vergelijken met een traditionele lezing op het zelfvertrouwen en kennisniveau van laatstejaars verpleegkundestudenten

   
   

Fourie A, Ahtiala M, Black J, Hevia H, Coyer F, Gefen A., LeBlanc K, Smet S, Vollman K, Walsh Y, Beeckman D. (2021). Skin damage prevention in the prone ventilated critically ill patient: A comprehensive review and gap analysis (PRONEtect study).  Journal of Tissue Viability, 30(4), 466-477 Doi:10.1016/j.jtv.2021.09.005

Fourie A, Beeckman D. (2021). Protecting patients’ skin during prone ventilation – the PRONEtect practice guidance document. Journal of Wound Management, 22(2), 31-40. Doi:10.35279/jowm202107.0

Fourie A, Karlberg-Traav M, Dahlberg K, Hanssens V, Smet S, Jaensson M, Beeckman D. (2023). Exploring the learning needs of clinicians in Belgium and Sweden regarding prone positioning and skin damage prevention: A qualitative study. Nurse Education Today, 128, 105860. Doi: 10.1016/j.nedt.2023.105860

Fourie A, Ahtiala M, Black J, Hevia Campos H, Coyer F, Gefen A, LeBlanc K, Smet S, Vollman K, Walsh Y, Beeckman D. (2023).  Development of prone positioning and skin damage prevention digital education: the PRONEtect project. Journal of Wound Care, 32(9), 570-578. Doi: 10.12968/jowc.2023.32.9.570

Fourie A, Ahtiala M, Black J, Hevia Campos H, Coyer F, Gefen A, Karlberg-Traav M, LeBlanc K, Smet S, Vollman K, Walsh Y, Beeckman D. (2024). Enhancing prone positioning and skin damage prevention education: A randomized controlled non-inferiority trial comparing a digital education hub (PRONEtect) and a traditional lecture on final-year nursing participants’ confidence and knowledge. Journal of Tissue Viability, 33(2), 298-304. Doi: 10.1016/j.jtv.2024.02.008